Khuyến khích giao dịch liên ngân hàng

Vụ Thanh toán – NHNN đang có dự thảo lấy ý kiến gửi các đơn vị thành viên liên quan, theo đó sẽ giảm phí giao dịch xuống để khuyến khích giao dịch trên hệ thống.

Thông tư 13/2013/TT-NHNN về việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 23/2010/TT-NHNN ngày 9/11/2010 của Thống đốc NHNN quy định về quản lý, vận hành và sử dụng Hệ thống Thanh toán điện tử liên ngân hàng (gọi tắt TTLNH) sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 1/8 tới. Điểm quan trọng nhất trong Thông tư này là kéo dài thời gian giao dịch TTLNH buổi chiều thêm 1 giờ. Theo thông tin từ NHNN, các đơn vị liên quan đã sẵn sàng cho việc áp dụng các quy định theo Thông tư mới.

Tham khảo một số đơn vị, thành viên tham gia vào hệ thống giao dịch này chúng tôi được biết, hầu hết đều nhìn nhận việc sửa đổi, bổ sung của Thông tư 13 là phù hợp với nhu cầu thực tiễn hiện nay. Bởi, cùng với Thông tư 23 trước đây, việc sửa đổi, bổ sung này sẽ giúp cho khung pháp lý và quy định đối với hoạt động quản lý, vận hành và sử dụng TTLNH vừa chặt chẽ hơn, vừa tạo điều kiện thuận lợi hơn cho các đơn vị tham gia giao dịch.

Trong đó, việc tăng thời gian giao dịch thêm một giờ nữa được đánh giá là sẽ mang lại nhiều hiệu ứng tích cực nhất, vì sẽ tạo điều kiện cho các NHTM mở rộng thanh toán cho khách hàng của mình, qua đó mang lại nhiều lợi ích cho khách hàng và cho chính ngân hàng tham gia giao dịch trên hệ thống.

Cùng với Thông tư này, được biết, Vụ Thanh toán – NHNN đang có dự thảo lấy ý kiến gửi các đơn vị thành viên liên quan, theo đó sẽ giảm phí giao dịch xuống để khuyến khích giao dịch trên hệ thống. Khi nhận được văn bản dự thảo này, hầu hết NHTM đều cho rằng, việc giảm các mức phí xuống và không còn phân biệt trong tỉnh, ngoài tỉnh nữa… cho thấy sự cải thiện hơn trước, và dự thảo cũng đã ghi nhận các đề xuất mà NHTM đưa ra.

Đây chính là một trong những cơ sở để nhiều thành viên thị trường tin rằng, khối lượng giao dịch trên thị trường liên ngân hàng sẽ gia tăng sau khi Thông tư 13 có hiệu lực, dù mức tăng sẽ khó đột biến.

“Có thể sẽ có sự dịch chuyển một phần từ thanh toán dùng tiền mặt sang kênh này. Trước đây, do thời gian gấp vào buổi chiều không kịp chuyển tiền bằng hệ thống chuyển tiền điện tử thì khách hàng có thể quyết định chi luôn tiền mặt cho nhanh. Nhưng giờ thời gian giao dịch thoải mái hơn thì việc dùng tiền mặt sẽ giảm xuống” – một chuyên gia về thanh toán chia sẻ.

Đó là khẳng định từ hầu hết các đơn vị liên quan của NHNN mà chúng tôi tham vấn, đặc biệt về việc bố trí nguồn lực cho các hoạt động giao dịch theo biểu thời gian mới. Dù biết là các đơn vị đã sẵn sàng, nhưng cũng phải nhìn nhận một thực tế là việc tăng thêm thời gian giao dịch này cũng đồng nghĩa với tăng thêm áp lực công việc đối với các đơn vị liên quan của NHNN như Cục Công nghệ Tin học ngân hàng, Sở Giao dịch, Vụ Kế toán…

Theo đó, một trong những lo ngại lớn nhất là những vướng mắc, sai sót phát sinh vào cuối giờ làm việc chiều – khi một số cán bộ tham gia quá trình thanh toán ở các NHTM đã ra về, thì lúc đó sẽ rất khó tra soát lại để xử lý. Cùng với đó là những chi phí và nguồn lực tăng thêm khi vận hành theo khung thời gian mới này, không chỉ đối với các đơn vị liên quan của NHNN mà với cả các thành viên tham gia.

Việc tăng thời gian giao dịch rõ ràng sẽ khiến chi phí trong thời gian tới tăng trong bối cảnh dự kiến phí giao dịch sẽ phải giảm. Lý giải về điều này, ông Đoàn Thanh Hải, Phó cục trưởng Cục Công nghệ Tin học Ngân hàng – NHNN nói: “Mục tiêu lớn nhất là khuyến khích các thanh toán đi qua hệ thống này. Giả sử nếu cùng với việc tăng thời gian và chi phí nguồn lực, chúng ta lại tăng phí thì các ngân hàng cũng sẽ phải tăng phí với khách hàng, thì việc khuyến khích sử dụng dịch vụ sẽ rất khó đạt được. Vì vậy việc giảm phí là cần thiết để khuyến khích các giao dịch qua kênh này. Khi mở rộng thời gian hoạt động, thì số lượng giao dịch tăng lên, nên giảm phí cũng là hợp”.

Thông tư 13 cũng sửa đổi nội dung liên quan đến việc tăng mức ký quỹ từ 50% lên đến 100% hạn mức nợ ròng đối với các thành viên không đủ số dư quyết toán kết quả thanh toán giá trị thấp quá 2 lần trong 1 tuần. Về vấn đề này, theo những người làm chuyên môn là nhằm hạn chế rủi ro khi một thành viên không thực hiện trả đúng quy định. Điều đó có nghĩa là các ngân hàng rơi vào trường hợp đó sẽ phải tăng “tài sản đảm bảo” để đảm bảo cho thanh toán của mình. Nó cũng giúp nâng cao trách nhiệm của ngân hàng hơn trong quản lý thanh khoản.