Thực hiện VNACCS/VCIS tại TP.HCM: Chủ yếu vướng mắc về kỹ thuật

Điều dễ nhận thấy thấy nhất tại các chi cục đã triển khai Hệ thống VNACCS/VCIS, các chuyên gia của Nhật Bản, Tổ hỗ trợ của Tổng cục Hải quan, Cục Hải quan TP.HCM và các công ty cung cấp phần mềm luôn túc trực sẵn sàng hỗ trợ, giải quyết ngay các vướng mắc phát sinh cho cả DN và cơ quan Hải quan.

Chính vì thế, theo lãnh đạo các chi cục, chưa có phát sinh vướng mắc lớn trong 3 ngày triển khai Hệ thống VNACCS/VCIS. Tuy nhiên, đã phát sinh một số vướng mắc về kĩ thuật, về các thao tác do một số DN còn lúng túng trong việc khai báo, còn khai sai các mã loại hình, mã chi cục, mã đội… Tuy nhiên, những vướng này đã được Tổ tư vấn VNACCS/VCIS tại các chi cục hướng dẫn, tháo gỡ kịp thời, nên không xảy ra trường hợp nào bị ách tắc hàng hóa do vướng mắc.

Sau 3 ngày triển khai, tại 3 chi cục hải quan cửa khẩu cảng biển TP.HCM đã có gần 3.000 tờ khai hải quan được thông quan trên Hệ thống VNACCS/VCIS. Trong đó, tại Chi cục Hải quan cảng Sài Gòn khu vực 1 có số lượng tờ khai thông quan lớn nhất trên 2.000 tờ khai.

Theo đánh giá của các chi cục hải quan, hệ thống VNACCS/VCIS vận hành khá tốt, chương trình chạy nhanh, rất thuận lợi cho cơ quan Hải quan và DN trong thông quan hàng hóa. Tuy những vướng mắc phát sinh đã được tháo gỡ ngay để thông quan hàng hóa cho DN, nhưng cũng có những vướng mắc cần được hướng dẫn cụ thể. 

Chẳng hạn, đối với tờ khai xuất khẩu có nhiều container, trong quá trình khai báo hải quan, DN còn đang đóng hàng, nên chưa có số lượng container chính xác để khai báo. Để tạo thuận lợi cho DN, cơ quan Hải quan kiến nghị, cho phép DN bổ sung trước khi xác nhận qua khu vực giám sát.

Hay đối với trường hợp, hàng xuất đông lạnh đã đóng container và đã thông quan. Do container lạnh thường xuyên bị hỏng phải sang hàng hóa qua container khác. Tuy nhiên, trên hệ thống DN không được khai báo sửa đổi số container, vì theo quy định DN không được phép sửa sau thông quan những thông tin không liên quan đến thuế.

Qua kiểm tra tờ khai luồng Xanh, Chi cục Hải quan cảng Sài Gòn khu vực 1 phát hiện 2 tờ khai máy móc cũ đã qua sử dụng nên đã quyết định dừng thông quan đột xuất, chuyển kiểm tra thực tế hàng hóa. Tuy nhiên khi thao tác duyệt dừng thông quan trên chương trình lại báo lỗi tờ khai chưa được cấp phép. Theo hướng dẫn của Cục Công nghệ Thông tin- Thống kê Hải quan (Tổng cục Hải quan), tờ khai phải được thông quan trên hệ thống sau đó chương trình mới cho dừng thông quan. Với vướng mắc này, Cục Hải quan TP.HCM đề xuất được chỉnh sửa chương trình theo hướng cho phép dừng thông quan tờ khai ngay khi phát hiện nghi vấn mà không cần phải nhập máy thông quan cho tờ tờ khai.

Đối với việc khai bổ sung trong trường hợp doanh nghiệp chấp nhận tăng giá do cơ quan Hải quan xác định không qua tham vấn, theo quy trình và các công văn hướng dẫn của Tổng cục Hải quan, DN phải thực hiện khai bổ sung theo giá đã chấp nhận. Tuy nhiên, DN cho rằng, nếu thực hiện như vậy sẽ kéo dài thời gian thông quan hàng hóa do DN phải về khai bổ sung và truyền lại dữ liệu.

Để giải quyết vướng mắc này, Cục Hải quan TP.HCM đề xuất, khi có đủ cơ sở để bác bỏ giá khai báo của DN, cơ quan Hải quan sửa luôn trên hệ thống, thông báo cho DN tiền thuế tăng tương ứng để nộp bổ sung.

Ngoài ra, một số doanh nghiệp đề nghị hướng dẫn đối với trường hợp, nếu doanh nghiệp khai bổ sung giá tính thuế theo yêu cầu của cơ quan Hải quan, trên tờ khai in ra số tiền trị giá sẽ tăng hơn so với hợp đồng, invoice. Khi doanh nghiệp chuyển tiền thanh toán sẽ khó vì Ngân hàng đối chiếu số tiền tiền thuế không trên các chứng từ.

Ngoài ra, còn một số vướng mắc về kĩ thuật liên quan đến thu phí, lệ phí đối với mặt hàng tiêu, điều, cà phê của các DN thuộc các hiệp hội. Theo quy định, nếu doanh nghiệp thuộc hiệp hội thì phải nộp lệ phí. Doanh nghiệp không phải là thành viên hiệp hội thì không phải nộp lệ phí khi xuất khẩu hàng hóa. Tuy nhiên, hiện nay trên Hệ thống VNACCS/VCIS không thể phân biệt doanh nghiệp thành viên hay không không thành viên, nên trên tờ khai hải quan, nếu doanh nghiệp khai báo xuất khẩu các mặt hàng tiêu, điều, cà phê thì trên tờ khai cũng thể hiện ngay số tiền lệ phí phải nộp.

Vướng mắc trên đã được Cục Hải quan TP.HCM báo cáo Tổng cục Hải quan. Trước mắt, các chi cục tạm thời thực hiện nghiệp vụ trên hệ thông để thông quan. Đồng thời, giữ lại các chứng từ bản photocopy, ghi nhận vào sổ theo dõi chờ hướng dẫn