THỊ TRƯỜNG NGƯỜI CAO TUỔI: ĐƯỢC VÀ CHƯA ĐƯỢC!

Tại Việt Nam có hơn 5,6 triệu người cao tuổi (từ 65 tuổi trở lên), thế nhưng sản phẩm dành cho đối tượng này chưa được đáp ứng. Khảo sát về Tuổi Già của Nielsen phỏng vấn hơn 30,000 người theo hình thức trực tuyến tại 60 quốc gia về nguyện vọng của người tiêu dùng khi họ về già. Theo đó, 44% số người được hỏi cho biết họ không thấy nhiều các quảng cáo hướng về người già. 43% người tiêu dùng Việt Nam (khi được hỏi về các sản phẩm và dịch vụ cần thiết dành cho người già) thấy khó để tìm được các loại thực phẩm dành cho nhu cầu dinh dưỡng đặc biệt và 41% cho biết đa số nhãn sản phẩm khó đọc đối với người cao tuổi. 

Thực tế, những sản phẩm dành riêng cho người cao tuổi cũng ít xuất hiện trong các cửa hàng, siêu thị hay trung tâm mua sắm. Sữa dành cho người cao tuổi chỉ chiếm khoảng 10-15% trong tổng các mặt hàng sữa bán ở siêu thị. Có thể nói, lượng sữa dành cho người cao tuổi có thể đếm trên đầu ngón tay: Ensure, Anlene, Majesty XO,…

Trong nước, các doanh nghiệp Việt Nam cũng không mấy mặn mà với sản phẩm dành cho người cao tuổi. Chỉ có vài doanh nghiệp liều mình tiên phong trong lĩnh vực này. Có thể kể đến Vinamilk như một ví dụ tiêu biểu. Bên cạnh sữa dành cho trẻ em, Vinamilk cũng đầu tư sản xuất nhiều sản phẩm dinh dưỡng, chăm sóc sức khỏe người cao tuổi, như sữa toàn diện Vinamilk Sure Prevent, sữa dành cho người tiểu đường Vinamilk Diecerna, Vinamilk CanxiPro, Vinamilk giảm cân, sữa bột nguyên kem có đường Vinamilk dinh dưỡng. Ngoài ra còn có sữa đậu nành bổ sung canxi và vitamin. Công ty Nutifood có sữa dành cho người cao tuổi mới ốm dậy, người bị tiểu đường, loãng xương…

Trong lĩnh vực thực phẩm, gần như chỉ có mỗi Công ty Sài Gòn Food sản xuất mặt hàng này. Tuy nhiên, sản phẩm mới chỉ dừng ở 5 loại lẩu và cháo với các hương vị như cháo gà ác, cháo ngũ đậu, cháo hạt sen, lẩu gà ác… Bà Lê Thị Thanh Lâm, Phó tổng giám đốc Công ty Sài Gòn Food, công nhận rằng, hiện nay, có rất ít những sản phẩm chuyên biệt dành cho người cao tuổi. Tuy nhiên, theo bà Lâm, tuy đã đầu tư sản xuất nhưng “Công ty vẫn chưa dám đưa dấu hiệu nhận biết sản phẩm trên bao bì. Vì nếu ghi đây là sản phẩm dành cho người cao tuổi thì vô hình chung tự hạn chế đối tượng người dùng, những người trẻ sẽ không mua sản phẩm.”

Một điều đáng lưu ý là ở Việt Nam, người cao tuổi không được dùng sản phẩm theo ý mình mà đa phần là con cháu mua cho.

Bà Nguyễn Thị Thu Phương, Tổng giám đốc Công ty CP Nam Dương, cho biết, hiện nay, tỷ lệ người dùng sữa của người cao tuổi ở Việt Nam rất thấp. Đối với các nước đã phát triển (khu vực châu Âu, Mỹ…), trung bình mỗi người tiêu thụ 253 kg sữa/năm; các nước Đông Nam Á (như Thái Lan chẳng hạn) là 139 kg/người/năm, trong khi người Việt Nam mới chỉ sử dụng khoảng 25 kg/năm.

Điều này cho thấy tiềm năng thị trường còn rất lớn, mà các doanh nghiệp thì chưa nhìn thấy tiềm năng để bắt đầu công cuộc khai thác.

Khi thu nhập và dân trí bắt đầu tăng, người dân Việt Nam dần đã thay đổi quan niệm và xu hướng tiêu dùng. Họ cho rằng sức khoẻ là món quà, là tài sản quan trọng nhất của một con người. Vì thế, họ sẵn sàng chi tiền để sử dụng những sản phẩm dinh dưỡng không chỉ cho bản thân mà còn cho cả những người thân xung quanh mình, do đó, tiêu dùng sản phẩm dinh dưỡng cho người cao tuổi đang có xu hướng gia tăng. Theo bà Thu Phương, giai đoạn trước, Việt Nam được đánh giá là “dân số vàng” nhưng giai đoạn hiện tại tỷ lệ già hóa đã bắt đầu tăng cao.

Thực tế, tuy mới tham gia thị trường chưa lâu nhưng Majesty XO đã đạt tốc độ tăng trưởng rất tốt. Hiện sản phẩm đã có mặt tại hơn 10.000 cửa hàng bán lẻ trên toàn quốc với cơ chế chính sách giá ổn định, phù hợp. Tuy nhiên, “tốc độ tăng trưởng của giai đoạn đầu chưa nói lên gì nhiều mà vẫn cần củng cố hệ thống và đạt được độ phủ tốt hơn nữa ở các tỉnh-thành để người tiêu dùng được tiếp cận với những sản phẩm tốt nhất”, bà Thu Phương nói.

Trong nhóm mặt hàng sữa, ba nhãn sữa Anlene, Majesty XO và Vinamilk đang đẩy mạnh đầu tư, quảng bá để chiếm lĩnh thị trường. Quảng bá mạnh nhất hiện nay có lẽ thuộc về nhãn hàng Anlene.

Nói đến Anlene, chắc chắn người tiêu dùng sẽ nghĩ ngay đến hình ảnh diễn viên Dương Tử Quỳnh trẻ trung, khoẻ khoắn trong mẩu quảng cáo được chiếu liên tục trên các kênh truyền hình. Khác với Anlene, Majesty XO chọn hoa hậu Ngô Phương Lan đồng hành trong các chương trình từ thiện, cổ vũ cho việc giữ gìn sức khỏe, tập thể dục đều đặn và ăn uống khoa học mỗi ngày.

Bà Thu Phương cho biết, trong năm 2014 này, 5 chương trình từ thiện xã hội sẽ được Nam Dương triển khai trên toàn quốc có sự xuất hiện của Ngô Phương Lan. Mới đây nhất, vào giữa tháng 4, Công ty Nam Dương đã tổ chức chương trình đi bộ từ thiện hướng đến người khuyết tật với sự tham gia của hơn 12.000 người. Sau chương trình, đã có hơn 10 tỷ đồng gửi đến người khuyết tật trên cả nước.

Từ đầu năm đến nay, hàng loạt chương trình tư vấn dinh dưỡng cho người lớn tuổi được Vinamilk triển khai. Công ty Vinamilk bên cạnh việc giới thiệu sản phẩm mới đã tổ chức các buổi hội thảo chuyên đề về sức khỏe dinh dưỡng cho người cao tuổi để thâm nhập sâu vào thị trường. Theo đại diện của Vinamilk, Công ty sẽ tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động truyền thông với sự chia sẻ của các chuyên gia dinh dưỡng nhằm giúp người tiêu dùng nhận thức đúng về sức khỏe dinh dưỡng của người lớn tuổi để có chế độ chăm sóc tốt nhất.

Trong khi đó, tuy sản phẩm không cạnh tranh trực tiếp với Vinamilk, Nam Dương, Fonterra Brand Việt Nam nhưng Sài Gòn Food cũng tăng cường tuyên truyền giới thiệu sản phẩm mới dành cho người cao tuổi. Song song đó, Công ty đẩy mạnh sản xuất và lên kế hoạch phát triển nhiều hơn nữa nhóm sản phẩm này. Tuy nhiên, “Công ty sẽ chỉ có thể để dấu hiệu nhận biết sản phẩm chuyên biệt dành cho người già khi thị trường đủ mạnh”, bà Thanh Lâm cho biết.