Trông chờ bước đột phá của môi trường kinh doanh

Hội thảo “Cải thiện môi trường kinh doanh và nâng cao năng lực cạnh tranh” do Viện Nghiên cứu quản lí kinh tế Trung ương (CIEM) phối hợp với Cơ quan phát triển Hoa Kỳ (USAID) tổ chức ngày 4-6 nhằm giới thiệu các hoạt động triển khai Nghị quyết số 19/NQ-CP ngày 18-3-2014 của Chính phủ; xác định các nội dung trọng tâm thực hiện giải pháp cải thiện môi trường kinh doanh và nâng cao năng lực cạnh tranh trong lĩnh vực thuế và hải quan…

Ông Nguyễn Đình Cung, Viện trưởng CIEM cho rằng: Việc triển khai Nghị quyết 19 đến thời điểm này thực sự còn rất yếu, mới 1/3 địa phương có kế hoạch hành động. Nhiệm vụ cải thiện môi trường kinh doanh theo Nghị quyết 19 nằm nhiều ở các bộ hơn. Tuy nhiên, việc triển khai ở các bộ cũng chưa đạt yêu cầu. Trong bối cảnh đó, Viện Nghiên cứu Quản lí kinh tế Trung ương là cơ quan tham gia tích cực soạn thảo Nghị quyết 19 tổ chức hội thảo này coi như một hoạt động khởi động việc thực hiện Nghị quyết 19.

Ông Joakim Parker, Giám đốc Văn phòng USAID Việt Nam cho rằng: Tương lai chúng tôi muốn thấy Việt Nam thúc đẩy nhanh hơn quá trình chuyển đổi nền kinh tế. Thực tế hiện nay, trong khi một số nước ASEAN đã nâng cao năng lực đáng kể trong bảng xếp hạng môi trường kinh doanh thì Việt Nam vẫn chưa bắt kịp tiến độ này.

“Chúng tôi biết rằng Chính phủ Việt Nam coi việc nâng thứ hạng về môi trường kinh doanh như một ưu tiên. Nghị quyết 19 sẽ tạo ra những cải tiến thực sự cho môi trưởng kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh của Việt Nam trên trường quốc tế” – ông Joakim Parker nói .

Nghị quyết 19 đặt ra mục tiêu: Trong giai đoạn 2014-2015 tập trung cải thiện môi trường kinh doanh, đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, rút ngắn quy trình xử lí, giảm thời gian thực hiện thủ tục hành chính, giảm chi phí hành chính, bảo đảm công khai, minh bạch và nâng cao trách nhiệm của các cơ quan hành chính nhà nước. Phấn đấu đến hết năm 2015 đạt mức trung bình của nhóm nước ASEAN-6.

Ông Nguyễn Đình Cung cho rằng: ASEAN-6 có “chiếu trên” (Malaysia, Singapore, Thái Lan) và “chiếu dưới” (Brunei, Indonesia, Philippines). Hiện nay, chúng ta vẫn còn một khoảng cách đáng kể với các nước ASEAN-6, cho nên nếu thu hẹp được khoảng cách này trong 3 năm tới là một thành tích đáng kể. 

“Nếu đạt mức trung bình của ASEAN-6 thì môi trường kinh doanh của Việt Nam sẽ cải thiện đáng kể. Trong số các chỉ số về môi trường kinh doanh, có chỉ số chúng ta đạt tốt hơn ASEAN-6 như xây dựng, thực thi hợp đồng. Nhưng nếu ta đạt mức như ASEAN-6, thì môi trường kinh doanh và năng lực cạnh tranh về căn bản sẽ tốt hơn các nước này” – ông Nguyễn Đình Cung chia sẻ.

Tuy nhiên, lãnh đạo CIEM cũng thẳng thắn: Đạt được mức này, môi trường kinh doanh Việt Nam vẫn chưa bằng Thái Lan và còn thua kém nhiều Malaysia, Singapore.

Ông Nguyễn Đình Cung nhấn mạnh: “Việc thực hiện các nội dung trong Nghị quyết 19 vẫn giao cho các bộ, cơ quan liên quan chịu trách nhiệm thực hiện. Nhưng nếu không đạt được, phải giải trình và chịu trách nhiệm. Việc giải trình theo quy trình chuẩn của từng chỉ số, đó là đã làm gì, đạt được gì, chưa đạt được gì và tại sao?”

Ông Phan Vinh Quang, đại diện Dự án USAID/GIG cho rằng: Việc đề ra Nghị quyết 19 là tốt nhưng để thực hiện được nó không phải là điều đơn giản. Chẳng hạn trong lĩnh vực thuế, việc cải thiện chỉ số về thời gian nộp thuế không chỉ mình cơ quan thuế làm được. Cho nên để thực hiện các nhiệm vụ trong Nghị quyết 19, không chỉ cần sự phối hợp của nhiều cơ quan Chính phủ mà cần phải có sự chung sức của cộng đồng doanh nghiệp. Nếu chỉ các cơ quan Chính phủ với nhau thì không đủ.