Tự tin vào phục hồi kinh tế

– Thưa TS, ông nhận định như thế nào báo cáo của WB khi cho rằng kinh tế Việt Nam 6 tháng đầu năm 2014 đã ổn định với lạm phát giảm, cải thiện được tài khoản đối ngoại và ổn định được nợ công Chính phủ và thị trường ngoại hối?

6 tháng đầu năm 2014, kinh tế Việt Nam có rất nhiều tín hiệu khả quan. Thứ nhất, tăng trưởng GDP của nền kinh tế vẫn giữ được đà phục hồi tuy còn chậm. Nhưng so với năm 2012-2013 thì đã tăng khá hơn, đặc biệt ở một khu vực chủ chốt của nền kinh tế. Cụ thể, khi vực dịch vụ đã tăng 6,1%, cao hơn nhiều so với năm 2013. Khu vực công nghiệp cũng ghi nhận mức tăng 5,33%, cao hơn nhiều so với 6 tháng cùng kì năm trước. Đặc biệt, ngành công nghiệp chế tạo đã có mức tăng khá cao tới 7,1%. Song song, chỉ số quản trị mua hàng PMI của ngân hàng HSBC cũng cho thấy kể từ tháng 9/2013 tới nay – tức trong vòng 10 tháng liên tục, PMI Việt Nam đều đạt trên 50 điểm. WB cũng đã nhắc tới điều này như một trong những tín hiệu tốt cho thấy một xu thế phục hồi khá vững vàng tuy tương đối chậm của nền kinh tế Việt Nam đã diễn ra. Riêng trong tháng 6, PMI Việt Nam vẫn ở mức 52,3 điểm, chỉ giảm hơn một chút so với tháng 5. Điều đó cũng chứng tỏ xu thế phục hồi này vẫn ổn định và những tác động của biến động biển Đông đối với nền kinh tế không lớn, không gây ra nhiều tổn hại.

Một số các tín hiệu khác cũng bỗ trợ cho sự ổn định của nền kinh tế trong 6 tháng đầu năm. Cụ thể, vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) đã giải ngân tốt, với mức tăng 1% so với cùng kì năm ngoái và tập trung ở khu vực sản xuất chế biến chế tạo với trên 70,2%. Rõ ràng là xu thế phát triển sản xuất công nghiệp đang trở lại. Tuy nhiên, các dự án đăng kí đầu tư mới của năm nay không có nhiều dự án trị giá lớn so với năm ngoái.

Ở lĩnh vực xuất khẩu, mức tăng 14,9% so với cùng kì trong 6 tháng là một mức tăng khá cao. Trong đó đặc biệt là xuất khẩu của các doanh nghiệp nội địa đã tăng 11,5% so với mức tăng 1% của cả năm trước. Khối DN có vốn đầu tư nước ngoài cũng duy trì mức tăng xuất khẩu khá với 24%.

Về nhập khẩu, 6 tháng đầu năm Việt Nam có mức tăng nhập khẩu 11%. Đặc biệt khu vực DN nội địa 10,3% so với cùng kì. Sản xuất trong nước đã chứng tỏ dấu hiệu phục hồi với các mức tăng cụ thể này.

Ngoài ra, với cán cân thương mại 6 tháng thặng dư 1,3 tỷ USD so với mức thâm hụt thương mại 1,4 tỷ USD của năm 2013, Việt Nam đã chứng tỏ sự phục hồi kinh tế nhờ mũi nhọn xuất khẩu tăng trưởng. WB cho rằng thặng dư thương mại và tài khoản vãng lai cũng là hai tín hiệu tốt của nền kinh tế như vậy hoàn toàn chính xác. Chúng ta có thể tự tin kinh tế Việt Nam vẫn đang phục hồi.

– Vậy 6 tháng cuối năm 2014, liệu chúng ta có thể tin tưởng và hài lòng với tăng trưởng GDP 5,4% cả năm theo như dự báo của WB?

6 tháng cuối năm tôi dự báo kinh tế Việt Nam sẽ tiếp tục ổn định tốt hơn. Mức tăng trưởng GDP cả năm có thể đạt 5,5%. Xấu hơn thì khoảng 5,3%-5,4% như dự báo của WB. Hiện nay, Chính phủ đang đặt mục tiêu sẽ thực hiện ở mức tốt nhất với tăng trưởng GDP sẽ đạt khoảng 5,8%. Điều này sẽ phụ thuộc rất lớn vào việc xử lí nợ xấu và phục hồi lại tăng trưởng tín dụng – cơ sở cho việc phục hồi tăng trưởng đầu tư khu vực tư nhân, tăng tổng cầu trong nền kinh tế. Ngoài ra Chính phủ cũng đang có những giải pháp để kích thích phục hồi thị trường bất động sản . Trên thực tế, 6 tháng đầu năm 2014, thị trường tài sản này cũng đã có những dấu hiệu phục hồi.

Quan trọng hơn cả các yếu tố đó, sự ổn định và phát triển tốt của nền kinh tế sẽ phụ thuộc lớn vào việc cải cách thủ tục hành chính, nâng cao năng lực thể chế và làm lành mạnh hóa môi trường đầu tư, thu hút đầu tư nước ngoài cũng như mọi nguồn vốn đầu tư khác.

– Theo WB, sở dĩ kinh tế Việt Nam tăng trưởng thấp hơn tiềm năng là do lực cầu trong nước còn yếu, niềm tin nhà đầu tư trong nước vẫn còn rất thấp. Trong khi đó, chính phủ cũng không thể kích cầu do chi tiêu công đã đến giới hạn. Và vì vậy mà WB dự đoán tới 2016, kinh tế Việt Nam sẽ duy trì mức tăng trưởng 5,4% và không vượt 5,6% tới 2016. Ông có quan điểm gì về dự báo này?

Tôi nghĩ tới 2016, Việt Nam phải đạt mức tăng trưởng 6% hoặc trên 6%. Vì các yếu tố có tác động vào tăng trưởng kinh tế như khu vực công nghiệp dịch vụ phát triển hơn đang rất rõ ràng. Xu thế phục hồi kéo dài trong 10 tháng cũng dần bền vững hơn, thể hiện qua chỉ số PMI như đã đề cập. Và cũng như tôi đã nói, vấn đề lớn hiện nay vẫn là xử lí nợ xấu và tăng trưởng tín dụng. Nếu Ngân hàng Nhà nước thành công trong việc chủ trì bước đầu xử lí nợ xấu của hệ thống ngân hàng, đặc biệt đẩy nhanh và thành công thực các chương trình cho vay như chương trình cho vay khu vực nông nghiệp, nông thôn, cho vay liên kết 4 nhà trong xây dựng, cho vay DN, ngư dân đóng tàu thép đánh bắt xa bờ, các chương trình hỗ trợ xuất khẩu… thì có thể tới năm 2015, tăng trưởng tín dụng sẽ phục hồi ở mức 17-18%. Như vậy thì nền kinh tế sẽ hoàn toàn có cơ hội đạt tăng trưởng GDP 6% tới 2016.

– Xin cảm ơn Tiến sĩ!