Doanh nghiệp lớn nợ thuế đến hàng trăm tỷ đồng

Nằm trong diện “nợ có khả năng thu” của Tổng cục Thuế nhưng số tiền mà những doanh nghiệp lớn như Vinashin, Hoàng Anh Gia Lai, Tổng công ty Xây dựng Hà Nội… chưa nộp lên tới hàng trăm tỷ đồng.

Tại Hội thảo Chống thất thu và nợ đọng thuế sáng 1/3, Tổng cục Thuế cho biết các khoản nợ khó thu chiếm khoảng 1,1% ngân sách Nhà nước trong năm 2011, tăng nhẹ so với mức 1% của năm 2010.

Chiếm quá nửa trong số này là các trường hợp doanh nghiệp còn nợ đọng thuế nhưng tự giải thể, ngừng hoạt động mà không thông báo với cơ quan thuế. Ngoài ra, còn có một số trường hợp doanh nghiệp sử dụng hóa đơn đầu vào bất hợp pháp để gian lận. Khi cơ quan chức năng phát hiện, ra quyết định truy thu tiền thuế và phạt theo quy định thì doanh nghiệp bỏ trốn.

Ngoài những trường hợp khó đòi nêu trên, các khoản được xếp vào diện “có khả năng thu” chiếm trên 70% tổng nợ đọng thuế. Tuy vậy, trong danh sách những doanh nghiệp thuộc diện này có khá nhiều cái tên nổi tiếng như Vinashin, Tổng công ty Xây dựng Hà Nội, Công ty Cavico Cầu hầm (Cavicob), Tập đoàn Thành Công, Công ty Bia và nước giải khát Phú Yên… với số nợ hàng chục tỷ đồng, thời gian nợ kéo dài (nợ trên 90 ngày chiếm trên 60%)

Theo Tổng cục Thuế, nguyên nhân quan trọng dẫn tới tình trạng này là do kinh tế khó khăn, nhiều doanh nghiệp lâm vào tình trạng sản xuất kinh doanh thua lỗ. Cùng với sức tiêu thụ hàng hóa chậm, ngân hàng cũng thắt chặt cho vay, khiến nhiều doanh nghiệp phải chấp nhận nộp phạt (do nộp trễ hạn) để chiếm dụng thuế làm vốn kinh doanh. Ngoài ra, việc thanh toán tiền hàng trong giao dịch giữa các bên còn chậm (nhằm chiếm dụng vốn lẫn nhau), dẫn đến khó hoàn thành nghĩa vụ thuế.

Cũng theo đánh giá của cơ quan quản lý, một trong những lĩnh vực gặp khó khăn nhất trong thời gian qua là xây dựng cơ bản, bất động sản. Nhiều doanh nghiệp thi công các công trình sử dụng vốn ngân sách nhưng chưa được thanh toán, dẫn tới chậm nộp thuế. Thị trường bất động sản đóng bằng cũng dẫn tới khó khăn của một số doanh nghiệp. Cá biệt như trường hợp của Hoàng Anh Gia Lai, số tiền nợ thậm chí đã lên tới hàng trăm tỷ đồng.

Theo ghi nhận của Tổng cục Thuế, ý thức chấp hành thuế ở các doanh nghiệp ngoài quốc doanh thường không cao, khi chiếm gần 54% tổng dư nợ thuế. Cơ quan này cũng cho rằng chế tài xử lý hiện tại yêu cầu các doanh nghiệp chậm thuế phải nộp phạt. Tuy nhiên, thực tế lại cho thấy các doanh nghiệp đã chậm nộp thuế thì càng không có tiền nộp phạt. Điển hình như trường hợp Công ty Đức Phương (Nam Định), do kinh doanh thua lỗ nên chậm nộp thuế. Đến nay, số tiền phạt đã chiếm gần 40% tổng nợ.

Ngành thuế cũng thừa nhận một số đơn vị tại địa phương triển khai các biện pháp cưỡng chế chưa đầy đủ, phần lớn chỉ dừng lại ở biện pháp trích tiền từ tài khoản, các chế tài xử lý cũng chưa đủ mạnh. Ghi nhận những khó khăn khách quan đối với doanh nghiệp nhưng theo Tổng cục Thuế, trong năm 2012, cơ quan này sẽ có những biện pháp tích cực hơn để chống gian lận, thất thu cho ngân sách.

Theo VnExpress.net