Theo báo cáo của Phòng Thương mại châu Âu tại Việt Nam (EuroCham), đến năm 2020, Việt Nam sẽ cần hơn 150 tỷ USD để phát triển kinh tế và cơ sở hạ tầng kỹ thuật, bao gồm hệ thống giao thông, cầu đường, nhà máy điện, hệ thống cấp, thoát nước; nhà máy xử lý chất thải.
Trong khi đó, nguồn vốn truyền thống như ngân sách nhà nước, trái phiếu Chính phủ và nguồn hỗ trợ phát triển chỉ có thể đáp ứng được một nửa nhu cầu trên. Điều này có nghĩa là, 50% nguồn vốn đầu tư phải huy động từ các nhà đầu tư trong và ngoài nước. Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) đang cân nhắc khi đầu tư vào các dự án cơ sở hạ tầng, do lo ngại về hiệu quả đầu tư.
Theo ông Preben Hjortlund, Chủ tịch EuroCham, nguyên nhân chính dẫn đến sự thờ ơ của nhà đầu tư nước ngoài là việc phân bổ rủi ro kém hiệu quả, các yêu cầu hành chính phức tạp, giải phóng mặt bằng mất nhiều thời gian và chi phí.
Thực tế, năm 2010, Chính phủ Việt Nam đã ban hành các quy định mới về các dự án ưu tiên theo hình thức đối tác công tư (PPP). Theo Quyết định số 71/2010/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về việc ban hành Quy chế thí điểm đầu tư PPP, các quy định này sẽ được áp dụng trong hai hoặc ba dự án thí điểm.
Từ thực tiễn đó, Chính phủ và các cơ quan chức năng có thể rút kinh nghiệm và hoàn thiện khuôn khổ pháp lý cho các dự án đầu tư theo hình thức PPP.
Về dài hạn, theo EuroCham, điều thiết yếu là cần phải có dự án khả thi có thể vay vốn ngân hàng, cùng với một khuôn khổ pháp lý thống nhất để đảm bảo thành công cho các dự án PPP.
Lý giải vấn đề này trước các nhà đầu tư, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Thế Phương cho hay, việc hỗ trợ nhà đầu tư còn phụ thuộc vào khả năng cân đối ngân sách địa phương.
Tuy nhiên, trong bối cảnh khó khăn chung, Chính phủ sẽ có những chia sẻ với các địa phương và các nhà đầu tư. Riêng về khuôn khổ pháp lý, cơ chế hỗ trợ cho dự án PPP, sau khi có kết quả của những dự án thí điểm, Bộ Kế hoạch và Đầu tư và các cơ quan liên quan sẽ có hướng dẫn cụ thể.
Về nguồn cung năng lượng, việc tiêu thụ điện được dự đoán sẽ tăng nhanh ở mức ít nhất là gấp đôi GDP, với mức tối thiểu khoảng 12%/năm. Việc xây dựng mới các nhà máy điện ở Việt Nam chưa bắt kịp nhu cầu, dẫn đến sự thiếu hụt nguồn cung, đặc biệt khi nhu cầu đạt đỉnh điểm.
Minh chứng là, trong báo cáo “Môi trường kinh doanh 2012” của Ngân hàng Thế giới (WB),Việt Nam đã tụt 8 bậc, xếp vị trí thứ 98 trong tổng số 183 quốc gia và vùng lãnh thổ được xếp hạng. Một trong những nguyên nhân là do Việt Nam đã thất bại trong việc cải thiện hệ thống điện.
Để giải quyết vấn đề này, EuroCham kiến nghị, Việt Nam cần điều chỉnh giá năng lượng theo mức của khu vực, phản ánh đúng thực tế, giúp các doanh nghiệp có thặng dư để trang trải chi phí vốn, cho phép các doanh nghiệp tồn tại được và từng bước phát triển bền vững.
Ở cấp rộng hơn, Việt Nam nên tiếp tục khuyến khích cơ chế thị trường này và giảm sự phụ thuộc vào Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) bằng cách, cho phép các doanh nghiệp tham gia vào thị trường và xây dựng một thị trường điện có sự cạnh tranh đầy đủ vào năm 2015 (thay vì năm 2024).
Ngoài ra, Việt Nam nên chú trọng đến vấn đề đầu tư vào năng lượng tái tạo, Chính phủ cũng nên đặc biệt khuyến khích các giải pháp bền vững và thân thiện với môi trường trong trung và dài hạn.
Liên quan đến vấn đề này, ông Trần Anh Vương, Chủ tịch HĐQT Công ty Thép Bắc Việt, đại diện cho Hiệp hội doanh nghiệp Hà Nội, cho rằng, muốn thu hút nhà đầu tư vào lĩnh vực gió, sinh khối, sản xuất khí sinh học, Chính phủ cần có sự cam kết đối với cơ chế biểu giá khuyến khích đối với từng nguồn năng lượng, nêu rõ chi phí kèm theo mức lợi nhuận kinh tế hợp lý cho nhà đầu tư.
Đồng tình với nhận định, năng lượng là nội dung quan trọng, Thứ trưởng Bộ Công thương Trần Tuấn Anh cho hay, đây cũng là nội dung ưu tiên xem xét trong thời gian tới. Cơ quan chức năng sẽ có các chính sách ưu đãi đồng bộ cho nhà đầu tư về thuế, nhân lực, đảm bảo mặt bằng để triển khai dự án năng lượng.
Theo Báo đầu tư
0904 885 833
https://www.misa.vn/
