Khi coi công ty như ngân hàng của riêng mình

Việc xây dựng nên các công ty để hoạt động kinh doanh là chuyện bình thường, nhưng khi sử dụng công ty như một “ngân hàng cá nhân” để từ đó có thể rút bao nhiêu tiền cũng được thì chắc chắn sẽ phải trả giá.

Đó là lời buộc tội của các công tố viên trong phiên toà mới đây nhất xét xử hai nhân vật hàng đầu của tập đoàn Tyco International vì đã có những hành vi gian lận tài chính, gây ra một trong những vụ bê bối tài chính lớn nhất trong lịch sử nước Mỹ. Năm 2003, những vị giám đốc “đầy quyền uy” này bằng việc mua chuộc “lòng trung thành” của các nhân viên đã sử dụng công ty như một “ngân hàng cá nhân” của họ để “bòn rút” gần 600 triệu USD.

Sau gần nửa năm điều tra và làm rõ sự việc, vừa qua, Toà án liên bang Mỹ đã chính thức xét xử vị cựu chủ tịch của Tyco, Dennis Kozlowski và giám đốc tài chính, Mark Swartz do đã thực hiện các hoạt động bất hợp pháp trong khi quản lý và điều hành Tyco, gây thất thoát một khoản tiền khổng lồ.

Các công tố viên cho rằng với những hành động lôi kéo và đánh lừa, “cặp đôi” trên đã tạo ra một sự đồng nhất giữa họ và công ty. “Kozlowski và Swartz có mặt tại phiên toà này không phải vì giữa họ và Tyco không có những dòng kẻ tách biệt nào. Họ ở đây bởi vì họ đã chủ tâm xoá chúng đi, đã tẩy chúng đi bằng việc sử dụng công ty như một ngân hàng cá nhân của riêng họ”, công tố viên nói với Ban hội thẩm tại phiên toà xét xử.

Tại tập đoàn Tyco, vụ bê bối tham nhũng của Kozlowski và Swartz đã làm người ta nhớ đến Enron hay Worldcom, hai vụ scandal tài chính lớn nhất trong lịch sử nước Mỹ.

Kozlowski và Swartz bị buộc tội có hành vi gian lận chứng khoán, âm mưu chiếm đoạt tiền và làm sai lệch tài liệu giấy tờ. Cả hai chính thức bị khởi tố vào tháng 9 năm ngoái khi họ còn là những vị giám đốc điều hành được trả lương cao nhất nước Mỹ. Một vài thành viên lãnh đạo của Tyco xác nhận họ chưa bao giờ thông qua khoản tiền 10 triệu USD tiền thưởng hay bỏ qua các khoản vay của Kozlowski and Swartz. Cả hai đã “đánh cắp” trên 170 triệu USD và thu được khoảng 430 triệu USD thông qua việc “buôn bán” trái phép cổ phiếu. Trong phiên toà, Kozlowski tỏ ra rất nhiêm túc còn Swartz xuất hiện với bộ dạng gầy yếu và khá mệt mỏi. 

Kozlowski đã tìm cho mình một cuộc sống của những tỷ phú khi sưu tầm các bức tranh cổ nổi tiếng trị giá hàng triệu USD, đồ trang sức đắt tiền hay những tấm màn cửa nhà tắm trị giá 6000 USD. Đây là một điểm trọng tâm của vụ án theo như đánh giá của các công tố viên. Ban hội thẩm cũng được theo dõi các đoạn băng về việc Kozlowski tổ chức buổi sinh nhật trị giá hơn 2 triệu USD tại Italia cho vợ.

Tuy nhiên, luật sư của Kozlowski phản đối bằng chứng trên của các công tố viên. ”Đoạn băng này chỉ được coi là bằng chứng chỉ khi nó ghi lại đầy đủ các hình ảnh về hành vi phạm tội. Bạn có thể có bất cứ sự giải trí nào nếu bạn muốn… bạn chỉ phải trả tiền cho nó”, luật sư của Kozlowski cho biết.

Bên cạnh đó, đã có một vài sự chứng thực của các cựu thành viên Tyco cho rằng khi làm việc dưới quyền của Kozlowski và Swartz, họ đã nhận được các khoản tiền thưởng lớn và lời hứa sẽ thanh toán nợ cho gia đình. Căn cứ vào đó công tố viên cho biết Kozlowski và Swartz đã bỏ tiền để mua chuộc lòng tin của các nhân viên để họ có thể bất cứ việc gì theo yêu cầu.

Trong khi Kozlowski không có lời bào chữa nào thi Swartz lại từ chối về lời buộc tội từ các nhân chứng là thành viên của Tyco. Swartz luôn cho rằng mình không có tội, tất cả đều được “phóng đại”quá mức. Theo Swartz thì trong Tyco Swartz luôn được các nhân viên tín nhiệm bằng tinh thần làm việc tập trung và hiệu quả. Nhưng sự tín nhiệm của Swarzt luôn bị đặt câu hỏi nghi vấn trong suốt quá trình luận tội của công tố viên. “Liệu Swartz có nói sự thật”, nhiều người cho rằng Swartz là ông chủ của nghệ thuật giao tiếp.

Để bảo chữa cho các thân chủ của mình, luật sư của Kozlowski và Swartz khẳng định vụ án này hoàn toàn không phải là một vụ án hình sự mà nó thuộc thẩm quyền của Toà án dân sự. “Sẽ là không có cơ sở khi hành vi phạm tội khi chỉ được xác định dựa trên những bằng chứng ít ỏi mà công tố viên đưa ra ở trước toà”, luật sư cho biết.

Các luật sư cũng biện hộ rằng sau các vụ bê bối lớn như Enron hay Worlcom, người dân nước Mỹ đang rất giận dữ với nạn tham những của tập đoàn kinh tế. Do đó, rất có thể sẽ có sự “phiến diện” khi đánh giá những hành vi của Kozlowski và Swartz. Đồng thời, các luật sư cũng đang tìm kiếm khoảng cách giữa vụ án này với các vụ bê bối nổi tiếng khác như Enron, Worlcom hay Adelphia.

Tuy nhiên, các công tố viên đã ngay lập tức phản bác rằng: “Phải chăng Kozlowski and Swartz không có thẻ tín dụng? Phải chăng họ không có séc? Tại sao Tyco lại trả cho họ tất cả các hoá đơn”.

Không biết vụ án sẽ đi đến đâu, nhưng theo nhiều người đây cũng là bài học cho nèn kinh tế Mỹ vốn đã có rất nhiều vụ bê bối tài chính lớn xảy ra trong thời qua. Các cơ quan chức năng Mỹ nên có những biện pháp hữu hiệu hơn để quản lý hoạt động tài chính của các công Mỹ, tránh những vụ việc tương tự xảy ra.