Vẫn còn nhiều yếu kém trong công tác quản lý

Có 1 số tập đoàn, tổng công ty gần đây bộc lộ những yếu kém trong công tác quản lý.

Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và đầu tư Bùi Quang Vinh trả lời cuộc phỏng vấn ngày 01/07/2012.

+ Trước hết doanh nghiệp nhà nước nói chung và các tập đoàn tổng công ty nhà nước nói riêng là một lĩnh vực rất lớn trong nền kinh tế đất nước cho nên theo cá nhân tôi việc đánh giá các doanh nghiệp nhà nước nói chung và các tập đoàn tổng công ty nói riêng chúng ta cần phải có quan điểm thận trọng, khách quan và công bằng.

Theo số liệu báo cáo của Bộ tài chính với chính phủ thì tổng số nợ của các doanh nghiệp nhà nước là 1.008.000 tỷ đồng và trên vốn chủ sở hữu 790.000 tỷ đồng như vậy nó chiếm 1,36 lần. Như vậy bằng 1 nửa so với quy định, đây là đánh giá chung, nhưng trong đó cũng có tập đoàn tổng công ty, thì số đó lớn hơn nhưng nếu có là 3 lần thì tôi cho rằng đó chưa phải điều đáng lo ngại.

Vấn đề là anh vay anh có trả được không? các doanh nghiệp nhà nước nói chung và các tập đoàn nói riêng, đã là đơn vị có cả 1 bề dầy lịch sử rất lâu đời, đây là những đơn vị chủ chốt trong nền kinh tế của đất nước trong thời kỳ lịch sử phát triển nền kinh tế của nước ta, các thành phần này đóng góp rất lớn trong công cuộc bảo vệ đất nước và giải phóng dân tộc.

– Thứ hai là theo báo cáo của Bộ tài chính thì đa số các doanh nghiệp nhà nước đều có lãi đến năm 2010 này thì theo số liệu báo cáo của Chính Phủ thì chỉ có 20% số doanh nghiệp, trên số doanh nghiệp nhà nước tổng các tập đoàn doanh nghiệp nhà nước hiện có, là lỗ và hòa vốn, còn 80% số DN là có lãi, số nộp lãi của doanh nghiệp nhà nước nộp cho ngân sách nhà nước thì có tăng.

Tuy nhiên chúng ta có thể thấy, 1 điều thực tế rằng việc sử dụng cơ sở vật chất kỹ thuật và nguồn lực to lớn mà đất nước trao cho các doanh nghiệp nhà nước các tập đoàn tổng công ty thì hiệu quả chưa thực sự là cao, chưa như mong muốn của nhân dân của đảng. Đặc biệt cũng có 1 số tập đoàn, tổng công ty gần đây thì cũng có bộc lộ những yếu kém trong công tác quản lý.

Kết luận của các cuộc thanh tra, nhà nước cũng như báo chí thông tin đã đưa, nhất là những thất thoát, rồi những tham ô lãng phí lớn, thất thoát hàng trăm tỷ đồng, nghìn tỷ đồng của các đơn vị này, gây ra những bức xúc trong xã hội, và thực tế cũng rất bức xúc trong bộ máy nhà nước của chúng ta.

Chính những con sâu này, những điều này đã và đang làm lu mờ đi những công sức đóng góp to lớn, cơ bản của cả 1 hệ thống doanh nghiệp nhà nước ,của quá trình phát triển đất nước.

Nó làm cho nhận xét, những đánh giá có phần nào đó rất tiêu cực doanh nghiệp nhà nước, tôi nghĩ rằng đúng là cái sai đó cần phải xem xét, cần phải nghiêm trị nhưng mà những công sức của hàng vạn hàng triệu cán bộ, của công nhân viên chức, kỹ sư những người đã lăn lộn trong suốt cả quá trình để tạo ra những sản phẩm, những dịch vụ rất quan trọng cho nền kinh tế chúng ta,thì chúng ta cũng không nên phủ nhận.

-Đúng là chúng ta có cả 1 hệ thống giám sát rất dầy đặc, các cơ bản cơ quan quản lý nhà nước, cũng như là 1 hệ thống kiểm tra giám sát. Nhưng cũng chợt phát hiện ra rằng những cái sai phạm ở các tập đoàn, tổng công ty có những sai phạm như vừa qua, thì tôi cho là rất nhiều nguyên nhân. Nhưng theo tôi thì có 2 nguyên nhân cơ bản.

+ Thứ nhất: Là những hạn chế yếu kém của hệ thống tập đoàn tổ chức của chúng ta hiện nay, vì chúng ta không chỉ có các bộ máy, các ngành, các cơ quan được giao trách nhiệm là quản lý, nhưng ngoài ra chúng ta còn có cả bộ máy quản lý chính trị, tổ chức Đảng, cũng như công đoàn ngay trong DN, chúng ta có đầy đủ các chức năng để giám sát, đánh giá, hoạt động sản xuất,

+ Thứ hai: Là chúng ta thấy rằng đây là trách nhiệm của quản lý trực tiếp của các tập đoàn tổng công ty, các doanh nghiệp nhà nước được giao trách nhiệm thay mặt cho nhà nước quản lý các tập đoàn doanh nghiệp nhà nước và trên các khung lý pháp luật thì hiện nay, thì cơ bản chúng ta đã có quy định rất là mạch lạc nhưng mà rõ ràng là qua các vụ việc sai ở Vinashin, Vinalines, hay 1 số các thanh tra

Thì các cơ quan thanh tra và các cơ quan điều tra đều có kết luận rõ ràng rằng những vụ thất thoát lớn, những vụ tiêu cực lớn nó có 1 nguyên nhân rất cơ bản đó là sự cố ý làm trái pháp luật, các cá nhân nào đó, họ biết là cái đó luật pháp không cho phép, họ biết là không được làm như vậy.

Nhưng vì lợi ích cá nhân, vì lợi ích của 1 nhóm họ vẫn thực hiện trái với quy định luật pháp,, như vậy không chỉ vấn đề luật pháp, mà là còn vấn đề rất quan trọng trong những nguyên nhân gây ra các vụ việc tham ô lãng phí này, là họ cố tình báo cáo sai, họ cố tình gây thất thoát này để cho cá nhân,

Nên chúng ta nhận diện cho rõ mạch lạc 2 vấn đề này tôi nghĩ là như vậy 1 trong những nguyên nhân là không minh bạch, chưa có 1 sự minh bạch.

Tôi cũng như mọi người dân rất bức xúc, chính phủ cũng rất bức xúc trước những sai phạm như vậy, còn đau đơn chăn trở như vậy. Các tài sản rất lớn của nhà nước, về quản lý nó không hiệu quả ,thậm chí nó còn thất thoát lớn như vậy.

Vấn đề đặt ra ở đây là sau cuộc họp kỳ họp thứ III quốc hội khóa XIII vừa qua Thủ tướng chính phủ đã lập tức chỉ đạo các cơ quan nhà nước vào cuộc, và đặc biệt.

Cơ quan của tôi, ngay trong khi quốc hội chưa kết thúc, thì Thủ tướng chỉ đạo trực tiếp, Bộ kế hoạch và đầu tư đac rà soát và liên tục ngày đêm để tập trật xem xét lại từng chuyên mục 1 của việc sửa đổi về quyền và trách nhiệm

Và trách nhiệm quản lý vốn đầu tư trong nhà nước đó là những quy định chung đây là vấn đề cần sửa đổi bổ sung để khắc phục các khiếm khuyết của chúng ta.

Về giải pháp, tôi cho rằng, cốt lõi nhất là có chế tài mạnh mẽ hơn nữa để buộc các doanh nghiệp công khai, minh bạch thông tin về hoạt động sản xuất, kinh doanh, tình hình tài chính hàng năm như đối với các doanh nghiệp đã niêm yết trên sàn chứng khoán. Bên cạnh đó, cũng cần có chế tài để kiểm toán bắt buộc hàng năm đối với các doanh nghiệp nhà nước. 

Hiện theo sự chỉ đạo của Thủ tướng, Bộ Kế hoạch và Đầu tư phối hợp với các bộ, ngành liên quan nghiên cứu, sửa đổi Nghị định 132/2005/NĐ-CP. Theo đó, sẽ làm rõ hơn quyền, nghĩa vụ của chủ sở hữu vốn nhà nước tại doanh nghiệp nhà nước, giao quyền quản lý toàn diện trực tiếp các doanh nghiệp nhà nước cho các bộ chuyên ngành. Hiện Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã hoàn thiện dự thảo và đầu tháng 7 này sẽ trình Chính phủ xem xét ban hành.