Ngành Sushi Nhật Bản lao đao vì cá ngừ

Sushi là một món ăn nổi tiếng của Nhật Bản có mặt tại rất nhiều nước trên thế giới. Tuy nhiên, tại chính quê hương của món ăn này, ngành kinh doanh Sushi đang vấp phải một cơn biến động lớn khi giá cá ngừ, một trong những nguyên liệu chủ chốt, lên giá mạnh do thời tiết xấu và lượng đánh bắt suy giảm.

Mặc dù nền kinh tế Nhật Bản tăng trưởng chậm trong vài thập niên qua, ảnh hưởng lớn đến ngành ẩm thực cũng như các nhà hàng nhưng mảng kinh doanh Sushi lại phát triển khá tốt trong 10 năm qua nhờ giá cá ngừ, mực và nhím biển ở đây khá rẻ. Các chuỗi cửa hàng kinh doanh Sushi tại Nhật Bản đã liên tục mở rộng thêm các chi nhánh.

Doanh số ngành Sushi tại Nhật Bản (Tỷ Yên)

Lợi nhuận lớn từ các cửa hàng Sushi đã khiến những nhà hàng Nhật Bản bỏ qua thương lái để đàm phán trực tiếp với những ngư dân hoặc các nhà cung cấp từ khắp mọi nơi trên thế giới.

Dẫu vậy, việc cá ngừ tăng giá đã làm khó cho các nhà hàng khi họ không thể tăng giá bán lẻ sản phẩm. Một đĩa nhỏ món Sashimi và Nigiri đã có giá 100 Yên (0,88 USD) và nhà hàng khó lòng tăng giá nếu muốn cạnh tranh với rất nhiều chuỗi cửa hàng Sushi khác.

Chuyên gia phân tích Takashi Morio của hãng nghiên cứu thị trường Fuji Keizai cho biết cá ngừ là thành phần vô cùng quan trọng trong các nhà hàng Sushi bởi chúng là nguyên liệu cho rất nhiều món truyền thống của Nhật. Bởi vậy các cửa hàng sẽ gặp khó khi không thể giảm lượng cá ngừ mua vào nếu không muốn làm mất lòng khách hàng.

Giá cá ngừ mắt to (xanh) và cá ngừ đuôi vàng (đỏ) tại Nhật (Yên/kg)

Mức giá bình quân của cá ngừ mắt to tại chợ nổi tiếng Tsukiji ở thủ đô Tokyo trong tháng 8 vừa qua ở mức 1.276 Yên/kg, tăng 1/3 so với cùng kỳ năm trước. Hệ quả là doanh số của loại cá này tại chợ đã giảm 10%. Trong khi đó, giá cá ngừ đuôi vàng tại đây tăng 22% trong cùng kỳ.

Nguyên nhân chính của tình trạng trên là do việc đánh bắt quá mức bất chấp những hạn định của chính phủ Nhật về bảo vệ nguồn lợi thủy sản, hệ quả là lượng cá ngày một giảm dần. Báo cáo của Pew Charitable Trust cho thấy lượng cá ngừ vây xanh đã giảm xuống chỉ còn 2,6% so với số lượng trong các thời kỳ lịch sử trước đây. Việc đánh bắt quá mức khiến ngư dân ngày càng phải đánh bắt xa bờ hơn, vào những vùng nước nguy hiểm hơn, qua đó làm giảm sản lượng đánh bắt.

Trong khi đó, nhu cầu cá ngừ trên thế giới đang ngày càng tăng, nhất là tại các quốc gia như Trung Quốc do văn hóa Sushi được phổ biến, qua đó tạo áp lực lớn lên ngành đánh bắt thủy sản. Không chỉ cá ngừ, một số loại thủy sản khác như cá hồi cũng tăng giá mạnh vào đầu năm nay trước nhu cầu lớn từ Trung Quốc trong khi nguồn cung có hạn.