Cuối năm là thời điểm kế toán các doanh nghiệp thực hiện các báo cáo và quyết toán thuế cuối năm. Tuy nhiên trong quá trình thực hiện sẽ không tránh khỏi những sai sót. Dưới đây là một số hướng dẫn giúp kế toán điều chỉnh số liệu sau khi quyết toán thuế dễ dàng hơn.
I. Điều chỉnh thuế GTGT sau khi quyết toán thuế
Điều chỉnh kê khai bổ sung của kỳ giảm thuế VAT được khấu trừ và tại thời điểm kỳ hiện tại nhập vào chỉ tiêu [37] của tờ khai kỳ hiện tại khi có quyết định thanh tra thuế.
Hạch toán khoản giảm VAT này của TK 1331:
Nợ TK 811, 642, 242, 4211
Có TK 1331
II. Hạch toán các khoản truy thu sau khi quyết toán thuế
1. Đối với DNTN & Công ty TNHH MTV:
Nếu năm trước DN đang dư Có TK 4211 (lãi) thì :
- Tiền truy thuế TNDN
Có TK 3334
- Tiền phạt
- Tiền truy thuế GTGT
Có TK 33311
- Tiền truy thuế TNCN
Có TK 3335
- Khi nộp:
Có TK 111,112.
Nếu năm trước đang Nợ TK 4211 (lỗ)
- Tiền truy thuế TNDN
Nợ TK 811
Có TK 3334
- Tiền phạt
Nợ TK 811
Có TK 3339
- Tiền truy thuế GTGT
Nợ TK 811
Có TK 3339 - Tiền truy thuế TNCN
Nợ TK 811
Có TK 3335 - Khi nộp:
Nợ TK 3334, 3339, 33311, 3335
Có TK 111,112.
- Nếu chấp nhận tính vào lợi nhuận năm trước:
+ Nếu năm trước DN đang dư Có TK 4211 (lãi) thì làm giảm lợi nhuận chưa phân phối năm trước đó
Nợ TK 4211
Có TK 3339, 3334, 33311, 3335
- Nếu không chấp nhận tính vào lợi nhuận năm trước mà để chia chác cổ tức:
Nợ TK 811
Có TK 3339, 3334, 33311, 3335
- Kết chuyển và tính vào lợi nhuận chưa phân phối năm nay 4212 cuối năm khi quyết toán thuế TNDN năm hạch toán khoản vào B4 của tờ khai quyết toán thuế TNDN làm tăng doanh thu tính thuế
Nợ TK 911
Có TK 811
- Căn cứ pháp luật
+ Thông tư 96/2015/TT–BTC Hướng dẫn về thuế TNDN tại Nghị định 12/2015/NĐ–CP
+ Điều 4 Sửa đổi, bổ sung Điều 6 của Thông tư số 78/2014/TT–BTC Các khoản chi không được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế bao gồm Các khoản tiền phạt về vi phạm hành chính bao gồm: vi phạm luật giao thông, vi phạm chế độ đăng ký kinh doanh, vi phạm chế độ kế toán thống kê, vi phạm pháp luật về thuế bao gồm cả tiền chậm nộp thuế theo quy định của Luật Quản lý thuế và các khoản phạt về vi phạm hành chính khác theo quy định của pháp luật.
C. Xử lý chênh lệch hàng tồn kho, tiền mặt …. sau khi quyết toán thuế
1. Hàng tồn kho – TK 156
Nợ TK 1381 – Tài sản thiếu chờ xử lý
Có TK 156 – Hàng hoá.
b. Khi có quyết định xử lý của cấp có thẩm quyền
Nợ các TK 111, 112,. . . Nếu do cá nhân gây ra phải bồi thường bằng tiền
Nợ TK 334 – Nếu do cá nhân gây ra phải trừ vào lương
Nợ TK 1388 – Phải thu tiền bồi thường của người phạm lỗi
Nợ TK 632 – Phần giá trị hao hụt, mất mát còn lại
Có TK 1381 – Phải thu khác
** Trường hợp phát hiện thừa hàng hoá bất kỳ ở khâu nào trong kinh doanh phải lập biên bản và truy tìm nguyên nhân.
a. Nếu do nhầm lẫn, cân, đo, đong, đếm, do quên ghi sổ,. . . thì điều chỉnh lại sổ kế toán
b. Nếu hàng hoá thừa là thuộc quyền sở hữu của đơn vị khác
- Giá trị hàng hoá thừa ghi Nợ TK 002 – Vật tư, hàng hoá nhận giữa hộ, nhận gia công
- Sau đó khi trả lại hàng hoá cho đơn vị khác ghi có TK 002.
Nợ TK 156 – Hàng hoá
Có TK 3381 – Phải trả, phải nộp khácd. Khi có quyết định của cấp có thẩm quyền về xử lý hàng hoá thừa
Nợ TK 3381 – Phải trả, phải nộp khác
Có các Tài khoản liên quan.
2. Nguyên liệu, vật liệu thiếu hụt (TK 152) phát hiện khi kiểm kê
** Trường hợp thiếu hụt nguyên liệu, vật liệu trong kho hoặc tại nơi quản lý, bảo quản phát hiện khi kiểm kê phải lập biên bản và truy tìm nguyên nhân, xác định người phạm lỗi.
- Nếu do nhầm lẫn hoặc chưa ghi sổ phải tiến hành ghi sổ bổ sung hoặc điều chỉnh lại số liệu trên sổ kế toán
- Nếu giá trị nguyên liệu, vật liệu hao hụt nằm trong phạm vi hao hụt cho phép (Hao hụt vật liệu trong định mức
Có TK 152 – Nguyên liệu, vật liệu.
- Nếu số hao hụt chưa xác định rõ nguyên nhân phải chờ xử lý, căn cứ vào giá trị hao hụt
Nợ TK 1381 – Tài sản thiếu chờ xử lý
Có TK 152 – Nguyên liệu, vật liệu.
- Khi có quyết định xử lý, căn cứ vào quyết định, ghi
Nợ TK 111 – Người phạm lỗi nộp tiền bồi thường
Nợ TK 1388 – Phải thu tiền bồi thường của người phạm lỗi
Nợ TK 334 – Nếu trừ vào tiền lương của người phạm lỗi
Nợ TK 632 – Phần giá trị hao hụt, mất mát nguyên liệu, vật liệu còn lại phải tính vào giá vốn hàng bán
Có TK 138 – Tài sản thiếu chờ xử lý
** Đối với nguyên liệu, vật liệu thừa phát hiện khi kiểm kê đã xác định được nguyên nhân thì căn cứ nguyên nhân thừa để ghi sổ, nếu chưa xác định được nguyên nhân
Nợ TK 152 – Nguyên liệu, vật liệu
Có TK 3381 – Tài sản thừa chờ giải quyết
- Khi có quyết định xử lý nguyên liệu, vật liệu thừa phát hiện trong kiểm kê, căn cứ vào quyết định xử lý
Nợ TK 3381 – Phải trả, phải nộp khác
Có các TK liên quan.
- Nếu xác định ngay khi kiểm kê số nguyên liệu, vật liệu thừa là của các đơn vị khác khi nhập kho chưa ghi tăng TK 152
+ Không ghi vào bên Có Tài khoản 3381 mà ghi vào bên Nợ Tài khoản 002 “Vật tư, hàng hoá nhận giữ hộ, nhận gia công”.
+ Khi trả lại nguyên liệu, vật liệu cho đơn vị khác ghi vào bên Có Tài khoản 002
3. Phát hiện thừa, thiếu thành phẩm (TK 155) khi kiểm kê đều phải lập biên bản và truy tìm nguyên nhân xác định người phạm lỗi
- Nếu thừa, thiếu thành phẩm do nhầm lẫn hoặc chưa ghi sổ kế toán phải tiến hành ghi bổ sung hoặc điều chỉnh lại số liệu trên sổ kế toán
- Trường hợp chưa xác định được nguyên nhân thừa phải chờ xử lý:
Nợ TK 138 – Phải thu khác (1381 – Tài sản thiếu chờ xử lý)
Có TK 155 – Thành phẩm.
Nợ các TK 111, 112,. . . Nếu cá nhân phạm lỗi bồi thường bằng tiền
Nợ TK 334 – Nếu trừ vào lương của cá nhân phạm lỗi
Nợ TK 1388 – Phải thu tiền bồi thường của người phạm lỗi
Nợ TK 632 – Phần giá trị hao hụt, mất mát còn lại sau khi trừ số thu bồi thường
Có TK 1381 – Phải thu khách hàng
- Trường hợp chưa xác định được nguyên nhân thiếu phải chờ xử lý
Nợ TK 155 – Thành phẩm
Có TK 3381 – Phải trả, phải nộp khác
+ Khi có quyết định xử lý của cấp có thẩm quyền, ghi:
Nợ TK 338 – Phải trả, phải nộp khác
Có các Tài khoản liên quan.
Phần mềm kế toán MISA SME.NET 2020 cho phép tra cứu, tìm kiếm chứng từ rất dễ dàng và nhanh chóng. Đồng thời, phần mềm kế toán MISA SME.NET 2020 cung cấp đầy đủ các báo cáo theo đúng quy định như doanh thu, chi phí, lãi lỗ, công nợ, tồn kho,… để phục vụ cho việc thanh kiểm tra và quyết toán Thuế.