Tổng hợp các phương pháp xác định giá xuất kho mới nhất theo thông tư 200

1. Khái quát chung

• Theo giá bình quân gia quyền sau mỗi lần nhập
• Theo giá bình quân gia quyền cuối kỳ
• Phương pháp nhập trước – xuất trước
• Phương pháp nhập sau – xuất trước
• Phương pháp giá bán lẻ (phương pháp mới được bổ sung)

2. Các phương pháp xác định giá xuất kho theo TT200

2.1 Theo giá bình quân gia quyền cuối kỳ (tháng)

• Ưu điểm: Đơn giản, dễ thực hiện và chỉ cần làm vào cuối kỳ
• Nhược điểm: Độ chính xác không cao, kế toán dễ bị động vì công việc tính toán dồn vào cuối tháng gây ảnh hưởng đến tiến độ của các phần hạch toán khác. Ngoài ra, phương pháp này chưa đáp ứng được kịp thời của thông tin kế toán ngay tại thời điểm phát sinh dịch vụ. 

2.2 Theo giá bình quân gia quyền sau mỗi lần nhập (bình quân thời điểm)

2.3. Phương pháp nhập trước – xuất trước

• Doanh thu hiện tại không phù hợp với những khoản chi phí hiện tại.
• Theo phương pháp này, doanh thu hiện tại được tạo ra bởi giá trị sản phẩm, vật tư, hàng hoá đã có được từ cách đó rất lâu. Đồng thời nếu số lượng chủng loại mặt hàng nhiều, phát sinh nhập xuất liên tục dẫn đến những chi phí cho việc hạch toán cũng như khối lượng công việc sẽ tăng lên rất nhiều.

2.4 Phương pháp nhập sau – xuất trước

Theo TT200 thì phương pháp nhập sau – xuất trước không còn được áp dụng phương pháp này.
“Đặc điểm vật chất bình thường của hàng tồn kho là có thời hạn sử dụng, nên trong thực tế, các loại sản phẩm nào sản xuất trước thì sẽ phải tiêu thụ trước và vì vậy phương pháp Nhập sau – Xuất trước không phản ánh đúng giá trị hàng tồn kho. Hơn nữa, theo kinh nghiệm thế giới, phương pháp Nhập sau – Xuất trước chỉ có thể áp dụng khi nền kinh tế rơi vào tình trạng siêu lạm phát và không phù hợp với đặc điểm của nền kinh tế Việt Nam.”

2.5 Phương pháp giá bán lẻ

Đây là phương pháp được thêm mới thêm vào Thông tư 200, phương pháp này được sử dụng cho các doanh nghiệp bán lẻ nhằm tính giá trị của hàng tồn kho với số lượng lớn các mặt hàng thay đổi nhanh chóng và có lợi nhuận biên tương tự mà không thể sử dụng các phương pháp tính giá gốc khác.

Giá gốc hàng tồn kho = Giá bán hàng tồn kho – Tỷ lệ lợi nhuận biên theo % hợp lý

Trong đó tỷ lệ được sử dụng có tính đến các mặt hàng đó bị hạ xuống thấp hơn giá bán ban đầu của nó. Thông thường mỗi bộ phận bán lẻ sẽ sử dụng một tỷ lệ phần trăm bình quân riêng.

Chi phí mua hàng trong kỳ được tính cho hàng tiêu thụ trong kỳ và hàng tồn kho cuối kỳ. Việc lựa chọn tiêu thức phân bổ chi phí mua hàng tùy thuộc tình hình cụ thể của từng doanh nghiệp nhưng phải thực hiện theo nguyên tắc nhất quán.