Học được gì từ thất bại do lỗi dịch thuật

Một thương gia Mỹ lần đầu tiên sang Nhật Bản gặp đối tác. Trên đường đi, ông mua một hộp bánh có bốn chiếc với ý nghĩ như vậy sẽ đủ cho anh chàng người Nhật chia cho các đồng nghiệp.

Ông không biết rằng người Nhật rất kỵ những gì đóng hộp hoặc tặng người khác mà vào đúng con số bốn bởi nó mang ý nghĩa chết chóc với người Nhật. Không cần phải nói, thương gia Mỹ này đã chuyển cho người Nhật kia ”Chiếc hôn của tử thần” ngay tại cuộc gặp đầu tiên bàn công việc kinh doanh. Sau đó, ông không còn bao giờ gặp lại đối tác Nhật này nữa.

Bạn có thể cười khi nghe tình huống này nhưng nên nhớ: những sai lầm nho nhỏ (như chứng từ, cử chỉ hoặc những sắc thái nhỏ) có thể phá hỏng toàn bộ những nỗ lực marketing toàn cầu của bạn.
Các thương gia khi đi công tác nước ngoài thường được khuyên nên trau dồi ngoại ngữ trước khi đi. Nếu không thạo tiếng bản địa, khi bị rơi vào các cuộc gặp gỡ hoặc đàm thoại với đối tác, rất có thể bạn sẽ mang cơ hội kinh doanh của mình biếu không cho một đối thủ cạnh tranh khác.

Rắc rối sẽ nảy sinh với những người bị giới hạn về một ngoại ngữ nào đó và đặc biệt nghiêm trọng khi các công ty sử dụng những phiên dịch tồi cho công việc tiếp thị của mình chỉ đơn giản vì muốn tiết kiệm tiền hoặc cẩu thả trong khi chọn người hoặc công ty làm phiên dịch.

Những thất bại do lỗi dịch thuật

1. Một thương gia Canada nhập khẩu sơ mi của Thổ Nhĩ kỳ về bán tại vùng Quebec (sử dụng tiếng Pháp) đã sử dụng từ điển để dịch sang tiếng Pháp nhãn hiệu ”Sản xuất tại Thổ Nhĩ kỳ”. Bản dịch cuối cùng của ông ta là ”Fabrique en Dinde”. Đúng ”Dinde có nghĩa là ”Turkey” nhưng nó có nghĩa là ”Gà tây” còn từ Thổ Nhĩ Kỳ trong tiếng Pháp chính xác phải là Turquie.
2. Tập đoàn cơ khí Otis Engineering Corp. của Mỹ tham dự một hội chợ triển lãm tại Matxcova khiến nhiều người Nga bật cười khi phiên dịch dịch từ ”Thiết bị đồng bộ” thành ”Thiết bị cho sự cực khoái”.
3. Khẩu hiệu của công ty Frank Perdue Co. Ở một nước: ”Nó khiến một người đàn ông cứng rắn cũng trở thành một con gà mềm yếu”, đọc theo tiếng địa phương thành câu: ”Nó khiến một người đàn ông âu yếm cuồng nhiệt một con gà”.
4. Một công ty Đài Loan muốn bán đồ ăn kiêng cho người nước ngoài sống trong khu vực đã giục khách hàng mua sản phẩm để bổ sung ”chất xơ” vào cơ thể. Những chỉ dẫn trên bao bì khuyên khách hàng nên ăn đủ chất xơ cho tới khi ”vùng nhạy cảm nổi lên”. Khi in, bao bì đã in thiếu chữ ”s” trong từ ”Stool” có nghĩa là chất thải khi muốn nói khách hàng nên ăn đủ chất xơ để thải các chất thải ra khỏi cơ thể.
5. Còn một nha sĩ Hồng Kông thì quảng cáo bằng một câu tiếng Anh rợn người: ”Răng bị nhổ ra bởi các nhà phương pháp mới nhất”.
6. Một khách sạn ở thành phố Mexico nổi tiếng là ô nhiễm môi trường khi muốn thể hiện ý nước dùng trong khách sạn đã được Giám đốc khách sạn kiểm tra cẩn thận thì viết bằng tiếng Anh thành: ”Giám đốc đã tiểu vào tất cả các nguồn nước phục vụ ở đây”.
7. Công ty General Motors Corp. tiếp thị tại Bỉ cho loại xe hơi của mình là có ”kiểu dáng của một người dân nhưng khi dịch sang tiếng FleInish thành ”như xáe của một ngư dân”.
8. Khi nhà sản xuất các loại bút nổi tiếng là Parker Pen tiếp thị bán bút bi tại Mexico, công ty dự định quảng cáo bút của mình là ”không dò mực ra túi và khiến bạn bối rối”. Tuy nhiên, công ty đã hiểu lầm từ “embarazar” trong tiếng Tây Ban nha là bối rối nên quảng cáo bằng tiếng Tây Ban Nha trở thành. Nó sẽ không dò mực ra túi và khiến bạn … có mang”. Rõ ràng đây là lỗi do dịch thuật nhưng vẫn hoàn toàn có thể tránh được chứ!
Xâm nhập thị trường quốc tế là mục tiêu của hầu hết các tập đoàn mạnh, nhưng việc sử dụng sai những từ đơn giản có thể phá hỏng tất cả những nỗ lực marketing của bạn. Nó giống như hàng hoá chỉ có một cỡ thì không thể dùng cho marketing toàn cầu và một từ không thể thích hợp với tất cả các nền văn hoá. Trên thực tế, nếu bị sử dụng sai, nó có thể phá hỏng những hợp đồng tốt nhất của bạn.
9. Colgate giới thiệu một loại bản chải đánh răng mang nhãn hiệu Cue tại Pháp nhưng đây lại là tên một tạp chí khiêu dâm của Pháp.
10. Nhãn hiệu Coca-Cola ban đầu được sử dụng tại Trung Quốc là Ke-kou-ke-la. Không may là chỉ sau khi hàng ngàn tờ quảng cáo được in ra thì hãng này mới phát hiện là nếu đọc theo cách của người Trung Quốc thì sẽ có nghĩa là: ”Cắn nòng nọc”, hoặc ”Ngựa cái nhồi đầy sáp”, tuỳ theo hình thái chữ viết. Sau đó, hãng Co ca- Co la tiến hành điều tra với 40.000 người Trung Quốc thì mới tìm ra âm tương đương là “ko-kou-ko-le”, có thể dịch ra là ”Hạnh phúc ở trong miệng”.
11. Nhà sản xuất máy hút bụi nổi tiếng Electrolux của vùng Xcandinavi quảng cáo sản phẩm của mình tại Mỹ là ”Không gì hút mạnh bằng Electrolux”, nhưng từ “hút” trong tiếng Anh còn có nghĩa là “bú, mút”.
12. Công ty Hunt-Wesson dịch tên sản phẩm Big John của mình ở vùng nói tiếng Pháp của Canada là Gros Jos, sau đó mới phát hiện từ này trong tiếng lóng có nghĩa là ngực to”. Tuy nhiên trong trường hợp này tên sản phẩm không mấy ảnh hưởng tới doanh số bán hàng của công ty.
13. Tại Italy, trong một chiến dịch quảng cáo tên của sản phẩm nước khoáng Schweppes bị dịch thành Nước rửa toilet Schweppes.
14. Khẩu hiệu quảng cáo tiếng Anh của thuốc lá Salem là “Salem – Cảm giác tự do” khi dịch sang tiếng Nhật để quảng cáo trên thị trường Nhật Bản thành “Khi hút thuốc Salem, bạn sẽ cảm thấy tỉnh táo trở lại và tâm hồn bạn sẽ trở nên thoải mái và . . .trống rỗng”.
15. Nhiều năm trước, hãng xe hơi Ford không thể bán được xe mang nhãn hiệu Pinto tại Brazil. Mãi sau đó công ty mới phát hiện ra Pinto trong tiếng lóng của Brazil có nghĩa là ”vật đàn ông bé nhỏ”. Ford vội vã gỡ bỏ mọi nhãn hiệu của xe và thay bằng nhãn hiệu Corcel, có nghĩa là Con Ngựa.
16. Một nhà sản xuất áo phông của Mỹ in áo phông bán trên thị trường Tây Ban Nha để quảng cáo cho chuyến thăm của Giáo hoàng tới nước này. Thay vì muốn viết là tôi đã nhìn thấy Giáo hoàng” thì trong tiếng Tây Ban Nha lại thành tôi đã nhìn thấy củ khoai tây”.

Vậy để tránh những lỗi sai lầm ngớ ngẩn như vậy bạn phải làm gì? Trước hết, hãy liên lạc với nhân viên ngoại giao của đại sứ quán và lãnh sự của các nước để hỏi ý kiến họ về những gì nên và không nên làm khi tiến hành kinh doanh tại một nước cụ thể. Nếu vẫn quá lo ngại thì hãy nhớ ở một số nước im lặng có thể là vàng.